Page 6 - LabMedya - 35

6 www.labmedya.com

PARFÜMDE NOTA KAVRAMI KOKUYU ALGILAMA VE YENİ KOKULAR
Bir parfümün kokusunu yayma aşamalarına nota GELİŞTİRME
denir ve üç tanedir; üst nota, orta nota, alt nota. Bir parfümün elde edilmesi zor ve zahmetli
Üst nota: tepe notası da denir. Parfüm sıkıldığında bir süreç gerektirir. Ama asıl zor kısmı, bunun
Prof. Dr. Nazan alınan ilk kokudur ve en uçucu esanslardan oluşur. alıcı bulabilmesi ve ilk kullanıldığı anda, kişide
2 - 5 dakika içinde kaybolur.
oluşturduğu algıdır. Bu algı kişiden kişiye değişse
Apaydın DEMİR Orta nota: en önemli bölümü anlamında kalp notası de, yine de ortak bir beğeni oluşturması beklenir.
da denir. Parfümün “tema”sını / “karakter”ini Kısaca kokuyu nasıl algıladığımıza bakarsak;
belirleyen kısmıdır. En belirgin hali konunu cilde koklama duyumuzla, havada dağılmış birbirinden
yerleşmesiyle ortaya çıkar ve kalıcılığı genellikle 20 farklı binlerce molekülü hatasız ve anında ayırt
Kimya dakika kadardır. edebiliriz. Uygun şekilde eğitilen bir uzman, bir
Alt nota: dip nota da denir. Bu kısım, parfümün
pekmezin hangi bölgede yetişen üzümlerden
laboratuvarında gerçek kişiliğinin, kalıcılığının ve başarısının yapıldığını veya bir parfümün ne kadar süre gün
ifadesidir. Kalıcılığı kullanılan parfümün
ışığına maruz bırakıldığını anlayabilmektedir.
yapılan sanat; konsantrasyonuna göre değişir (yaklaşık 6-8 saat). Yaygın kanaatin aksine, meşrubat tatma ve parfüm
koklama uzmanlarının diğer insanlardan daha güçlü
Başarılı bir ürün elde etmek için; parfüm piramidi
denilen bütün içinde bu katmanların sıraları
duyu organları yoktur. Tek farklılıkları, kokuların
geldikçe birbirlerine yol vermeleri, yani notalar
çeşit ve karakterlerini mükemmelen ayırt edebilecek
Parfüm Bu “başarı” tanımı, tamamen parfüm tekniği ile ilgili Burnun bir spektroskop gibi çalıştığı iddiası birçok
arasında uyumlu bir geçiş yapılıyor olması gerekir.
şekilde eğitim almış olmalarıdır.
bir kavramdır ve “ticari başarı” ile uzaktan yakından
sahada genel kabul görmektedir.
Koku hakkındaki en önemli problem, beyinde
ilgisi yoktur.
algılanan kokunun karakteri ile kokusu alınan
PARFÜMLERİN SINIFLANDIRILMASI
maddenin molekül yapısı arasındaki münasebetin
Parfümler, kokular da aroma gruplar içinde
sınıflandırılır. Herkesin üzerinde hemfikir olduğu
Bu problemin çözümü, koklamanın nasıl
gruplandırmalar vardır. Bazı sınıflandırmalar mahiyetidir.
gerçekleştiğini anlamamızı kolaylaştıracak
aşağıda verilmiştir. ve aynı zamanda da yeni kokulu moleküllerin
Kokunun elde edildiği kaynağa göre; sentezlenmesinde kullanılacak metotları
“Güzel kokular; Kimya Biliminin kadına en güzel armağanıdır.” Çiçek: çiçekler gibi kokuyor değiştirebilecektir.
Meyveli: narenciye dahil olmak üzere, meyve gibi Koku, burundaki reseptörler ve beyin arasındaki
kokuyor ilişki ağı henüz tam olarak çözümlenebilmiş
Yeşil: Taze ot veya yaprak değildir. Koku ile hafıza arasındaki bağıntı ise
Bugün sizlere güzel kokulardan bu ilahi bir anlam yükleyip, onu tanrılara adamışlardır. Otsu: çeşitli otlar gibi muhteşemdir. İlk defa duyduğumuz bir koku bir
güzel kokuların oluşum aşamalarından Parfüm kelimesi duman yoluyla, anlamına gelen Woody: ahşap farklı türleri gibi şekilde hafızamıza kaydedilir ve o koku yeniden
ve Kimya Biliminin sanatsal yönünden Latince bir kelimeden türetilmiş olduğundan, bu Amber: ağaç reçinesi gibi duyulduğunda hafızanın ilgili bölümü harekete
kısaca bahsetmek istiyorum. Bu arada öykü akılcı olabilir. Hayvansal: bedensel kokuyor geçer.
Parfümün yazılı tarihçesi yüzlerce yıllık bir geçmişe
bir detay ilave etmek istiyorum ki, bu da dayanır ve tarihçiler Mezopotamyalıların tütsü ile Musk: Misk geyiği tarafından yapılan bir madde Özetle; elde edilen parfümün başarılı olabilmesi,
benimle ilgili. parfümeri işini ilk başlatan uygarlık olduğuna inanır. gibi o kokunun insanlar üzerinde pozitif bir algı
oluşturması gerçeğine bağlıdır.
Oryantal: kehribar ve baharat
Bazı kaynaklar ise, parfümeri veya parfüm yapma Bazen de parfüm; içeriğindeki güzel kokulu
Henüz küçük bir çocukken izlediğim, yaklaşık dört sanatının, eski Mısır’da başladığını, geliştirilmesinin moleküllerin birinin yapısına göre kategorize edilir: SONUÇLAR
saat süren ve Hindistan’da geçen bir filmde parfüm ise Persler, Araplar ve Romalılar tarafından Aldehidik: Yağlı ama diğer kokuların yayılmasında Koku geliştirme, çok masraflı bir iştir. Yeni koku
yapımı ile ilgili bölümler olduğunu hatırlıyorum. olduğunu ifade ederler. etkili geliştiren firmalar onlarca uzman kimyager
Koskocaman laboratuvar benzeri bir mekân, Lactonic: kremalı ve meyveli istihdam ederler ve her yıl 2000’e yakın yeni
tütsüler, rengârenk şişeler, sabaha karşı toplanan Fenolik: katran gibi kokuyor molekül sentezlemelerine rağmen bunlardan ancak
yaseminler, damıtılan çiçekler, baharatlar ve ölüm “ Parfüm kimyasında belirsizlikler ve tabi ki gizli bir veya birkaçı piyasaya sürülür.
döşeğindeki kraliçeyi hayata döndürmek için, maddelerde bulunmaktadır. Rasgele geliştirilen ürünlerin bir kısmı zehirli
kehanet gereği büyüleyici bir koku arayışını anlatan Yaygın kanaat, Mısırlıların parfüm maddelerden, büyük çoğunluğu ise karakteri, çeşidi
inanılmaz mistik detaylar. üretimini ilk yapan uygarlık oldukları PARFÜM YAPIMI ve etkisi uygun olmayan kokulardan oluşmaktadır.
Sonuç da elde edilen kokunun mor kristal bir şeklindedir. Parfüm gerçeğinin en zor kısmı; aromatik uçucu Öte yandan, dünyanın doğal kaynakları gün
şişe içindeki sunumu ve sonrasında o kokunun yağların ve esansların elde edilmesi işlemidir ki, bu geçtikçe azaldığından, doğal kaynaklı parfüm
insanlarda oluşturduğu baş döndürücü etki ve Antik Mısırda, parfüm kutsal bir şey hem çok zahmetli hem de çok pahalı bir işlemdir. yapımı gittikçe daha zor ve masraflı olmaya
yeniden hayata dönen Kraliçe Yasmin. Sanırım o olarak kabul edildiğinden, üretimi için Esanslar doğal, doğala özdeş ve sentetik başlamış ve araştırmalar daha çok laboratuvar
yüzden, kimyaya her zaman büyülü bir alan gibi sadece rahiplere izin verilmiş, parfüm hammaddelerin karışımı sonucu oluşturulan koşullarında geliştirilen sentetik ürünlere
baktım ve yine o yüzden parfüm geliştirmeye giden üretmek amaçlı tapınaklarda laboratuvar ve ürünlere koku veren kombinasyonlar olarak yönelmiştir.
sürece büyük ilgi duyup yoğun çaba harcadım ve benzeri yapılara izin verilmiştir. Böylece tanımlanabilir. Parfümeride yaygın olarak kullanılan maddeler
bilimsel yolculuğuma devam ediyorum. parfümle ilgili ilk laboratuvarlar meyveler, çiçekler, yağlar, ahşap, reçine ve çeşitli
Kokunun, insanlar üzerindeki etkisi herkes tapınaklarda düzenlenmiş oldu. Çok Uçucu yağlar ise; oda sıcaklığında sıvı veya bitkilerdir. Gül, parfümeride kullanılan en yaygın
tarafından bilinen bir şeydir. Güzel kokular insanları yarı-katı halde bulunabilen, suyla karışmayan, hammaddedir.
daima pozitif etkilemiş, temizlik, ferahlık, güzellik, daha sonra, kraliçeler ve imparatorların uçucu özellikte, kokulu, aromatik madde veya Bir parfüm; Kimya Bilimin güzel kokulardan
hatta güç ve zenginlik algısı oluşturmak amaçlı parfüm kullanımı için de izin verilmiştir. karışımlarıdır. yola çıkarak geliştirdiği, sezgisel ve sanatsal bir
kullanılmıştır. Mısırlılar, Myrrhe ve Sinameki (bir tür Dünyada her organizmanın gözle görülemeyen ve kombinasyondur. İşin kesinlikle sanatsal bir yanı
Bugün lüks bir sektör olmasına rağmen gücünden tarçın) ile cesetleri mumyaladılar ve bu ölçülemeyen bir enerjisi olduğunu düşünürsek, da vardır. Bir kişinin kullandığı koku onun karakter
hiçbir şey kaybetmeden, yoluna devam eden, kokuları ölenlerin anısını yaşatmak için çiçeklerin, meyve, ağaç, reçine ve baharat gibi anlamında ruhu gibi düşünülebilir.
tamamen kimya temelli bu parfüm kavramına ve yapılan törenlerde de kullandılar. ürünlerde bu enerji onların uçucu yağlarında Kullanılan koku ile kullanan kişi arasında mutlaka
tarihsel süreçteki gelişimine bir göz atalım.
saklıdır diyebiliriz. Bunlar adeta ait olduğu çiçeğin bir uyum olması gerekir.
PARFÜM NEDİR? Sadece çok önemli kişilerin kabirlerinde, ahiret ruhu gibidir. Parfümeride çalışan kişilerin parfüm yaparken,
Parfüm, tanım olarak kokulu yağlar, aromatik de kullanabilmeleri için kokulu su koyarak onun Bitkisel uçucu yağlar çok yoğun, aktif ve kimyasal rutin yöntemlerin yanı sıra, sezgisel olarak da olayı
anlaması ve o bilimsel karmaşıklığın içindeki doğru
karışımlar ve çeşitli kimyasal maddelerden elde değerine vurgu yaptılar. Kleopatra döneminde, yapısı çok zengin uçucu sıvılar olması nedeniyle kombinasyonu yakalaması gerekir.
edilen, insan vücudu, çeşitli nesneler ve ortamlara Mısır’da parfüm kullanımı doruğa ulaşmıştır. her zaman ilgi çekmişlerdir. Parfümeri: yüzyıllardır sanatın laboratuvarda
güzel koku vermek amacıyla kullanılan karışımların Tarihsel süreçte, Mısırın ünlü Kraliçesi, güzelliğin Bir bitkinin özel bir kısmından elde edilen bir yapıldığı bir alan olarak bilinir ve büyük olasılıkla
genel adıdır. ve kokunun etkisinin güç gösterilerinde ne kadar uçucu yağın kimyasal ve tıbbi özellikleri, bitkinin gelecek zamanlarda da böyle bilinmeye devam
Türk Dil Kurumu Sözlüğünde parfüm kelimesi önemli olduğunu en iyi bilen kişiler arasındaki ait olduğu kısmına göre farklılıklar gösterebilir. edecektir.
“güzel koku” ve “şişelenmiş güzel koku” olarak yerini almıştır. Mısırlılardan sonra, eski Çin, Hindu, Bunların izolasyonu ve karakterizasyonu son Hayatınızda daima, güzel kokuların olması dileğiyle.
tanımlanmıştır. İsrailoğulları, Kartacalılar, Araplar, Yunanlılar ve derece zor ve zahmetlidir.
Parfüm, kozmetik endüstrisinde en büyük rekabetin Romalılar tarafından da, parfüm kendi kültürlerine Uçucu yağlar sadece parfümeride
ve prestij savaşlarının yaşandığı alanlardan biridir. dahil edilmiştir. Parfüm şişelerinin ilk kullanımının, kullanılmazlar. Bu yağların insan
Gizli formülleri, büyük Ar-Ge laboratuvarları, ünlü M.Ö. 1000 yıllında Mısır olduğu ifade edilir. sağlığında verdiği
isimlerin yer aldığı reklam kampanyaları, özel Mısırlılar camı icat eden, camdan parfüm şişelerini sonuçlar, kısmi
tasarımlı şişeleri ve çok yüksek rakamlara çıkabilen ilk ve yaygın olarak kullanan uygarlık olarak olmaktan çok
ürün fiyatları ile kozmetik sektörü içerisinde ayrı bir bilinirler. bütüne yöneliktir.
yere sahiptir.
PARFÜMÜN İÇERİĞİ NEDİR? Tıbbi müdahaleyi
PARFÜMÜN TARİHÇESİ Sıvı parfüm; oda sıcaklığında buharlaşan alkol, gerektirmeyen
bir dizi
Parfümün kavramı, tıpkı cennet hakkında konuşma su ve uçucu koku moleküllerinden oluşan bir problemleri
gibidir ve insanlık tarihi kadar eskidir. karışımıdır. Parfüm içerisinde yer alan inceltici, gidermek veya
Çiçeklerle dolu, yemyeşil bir dünya düşleyin, böyle çözücü maddeler ile kokulu yağ oranı, yani tamamlayıcı etki
bir dünyada yaşayan insan için çiçek kokularından parfümün “esans”ı, “eau de parfum”, “eau de yaratmak için çok yönlü
veya başka güzel kokulardan, ilk parfümün nasıl toilette” ve “eau de cologne” olarak ayrılmış olan iyileştirici etkileri de vardır. Bu
elde edildiğini tam olarak bilmek imkânsızdır. sınıfını belirler. Parfüm içeriği basitçe özetlenirse, amaçla Aromaterapide kullanılırlar.
O yüzden, parfüm kültürünün kökenini tam olarak aromatik uçucu yağ ve çözücüdür diyebiliriz. Uçucu yağların notaları, bitkinin hangi
bilmek mümkün değildir. Doğadaki her molekülün kokusu yoktur; parfümün
içeriğindeki moleküllerinse hem havada yüzebilecek bölgesine ait olduğuna bağlı olarak, farklı koku
ÇEŞİTLİ RİVAYETLER VARDIR kadar hafif hem de güzel kokulu olması istenir. karakterleri gösterirler.
Parfüm endüstrisinin en çok kullanılan
Taş Devrinde insanlar ateşi keşfetmişler ve yanan Bu güzel kokular beynimizde bir algı oluşturur ve çiçeklerinden biri olan gül için; dört ton gülden
odunun kokusundan etkilenmişlerdir. Bu yanan kokunun içeriğine göre farklı merkezleri harekete yaklaşık 1 kg gül yağı elde edilmektedir.
odunların kokusundan yola çıkılarak onlar kokuya geçirirler.