Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

 Laboratuvar güvenliği ana hatları ile üç bölüme ayrılıyor: Çevre güvenliği, kişisel güvenlik ve laboratuvar güvenliği. Bu üç unsurun birbirinden ayrılmaz bir bütün olduğunu kişisel güvenliği işlediğimiz ilk sayımızda da söylemiştik. Ancak bu üç etmeni daha geniş anlatabilmek amacıyla tek tek inceledik ve bu sayımızda da sıra, yine çok önemli ve inceleyeceğimiz son madde olan “Çevre Güvenliğinde”.

Kimyasalların Depolanması

- Kimyasal maddeler tehlike sınıflarına uygun olarak depolanmalıdır. Alfabetik depolamadan kaçınılmalıdır.

- Zehirli ve çok zehirli kimyasallar ile patlayıcılar bağımsız bölüm veya kabinlerde depolanmalıdır. 

- Tehlikeli kimyasalların depolanmasında kimyasal depolama matrisi kullanılmalıdır.

- Tehlikeli kimyasal maddeler, diğer kimyasal maddeler, cam ve plastik sarf malzemeler birbirinden ayrı farklı bölümlerde depolanmalıdır. 

- Gerekli yerlerde uygun Tehlike Etiketleri ve Uyarıcı işaretler asılmalıdır. 

- Depolanan her bir ürün grubundan veya bu grupların bir kaçından aynı anda sorumlu çalışanlar bulunmalıdır.

- Özellikle tehlikeli kimyasalların depolandığı bölüme giriş çıkışlar kontrollü olmalıdır. 

- Kolay alev alan kimyasallar diğer tutuşabilir malzemelerden mümkün olabilen en uzak mesafede depolanmalıdır. 

- Özellikle yanıcı kimyasallar ısı kaynakları ve güneş ışınlarından korunacak biçimde depolanmalıdır. 

- Tüm tehlikeli kimyasalların Güvenlik Bilgi Formu sağlanmalıdır. 

- Depolama raflarının üzerine izin verilebilecek en fazla depolama miktarları açıkça görülecek şekilde yazılmalıdır. 

- Depolama raflarından malzemenin düşmemesi için önlem alınmalıdır. 

- Cam türü, kolay kırılabilir ambalajda bulunan kimyasallar genellikle göz hizasının altında depolanmalıdır. 

- Depo binalarının yıldırım koruması olmalıdır. 

- Depo binalarının dökülme ve sızmaya karşı güvenli drenajları olmalıdır. 

- Depo rafları ve kapıları topraklanmalıdır. 

- Depo zemini kaymaz ve kolay temizlenebilir malzemeden yapılmış olmalıdır. 

- Depo kapsında Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliğine uygun işaretleme yapılmalıdır.

- Depoda yangın güvenliği önlemleri alınmış olmalıdır. 

- Kimyasal maddenin özelliğine uygun bir havalandırma sistemi kurulmalıdır. 

- Kimyasal madde dökülme ve sızmalarına karşı gerekli engelleyici malzeme ve uygun Kişisel Koruyucu Donanımlar bulunmalıdır. 

- Boy ve göz duşu bulunmalıdır. 

- İlkyardım malzeme kiti bulundurulmalıdır. 

- Depo incelenerek Tehlike Analizi çıkartılmalıdır ve bu analiz sonucunda gerekli önlemler alınmalıdır

Atık Kimyasalların Bertarafı

  Kullanılmış saf veya karışım halindeki bir kimyasal maddenin bertaraf şeklini belirlemek için öncelikle bu maddenin tehlikeli olup olmadığına karar verilmelidir. Tehlikeli olmayan kimyasal atıklardan katı olanlar evsel atıklar ile birlikte toplanırlar, sıvı olanlar ise kanalizasyon sistemi ile uzaklaştırılırlar.  Tehlikeli kimyasal atıklar ise kesinlikle kanalizasyon sistemine boşaltılmaz, doğrudan havaya verilmez, düşük sıcaklıklarda yakılmaz, evsel atıklarla karıştırılmaz ve depolanarak bertaraf edilmezler. 

   Atıklar mutlaka Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne göre bertaraf edilmeli veya en zararsız hale getirilerek uygun koşullarda depolanıp lisanslı bertaraf firmalarına teslim edilmelidir.

Tehlike ve Uyarı İşaretleri

Genel uyarı işaretleri 

   Özel bir amaç faaliyet veya durumu işaret eden levha renk sesli veya ışıklı sinyal sözlü iletişim ya da el kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi veren tehlikelere karşı uyaran ya da talimat veren işaretlerdir. Bu işaretlerin kullanımı, anlamları bilinmeli ve mutlaka bu işaretlere uyulmalıdır.

Kimyasal tehlike işaretleri

   Kimyasalların işaretlenmesinde kullanılan ve toplamda 10 sınıfa ayrılan etiketlerin anlamları bilinmeli ve bunlara uygun davranılmalıdır. 

Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınması

  Günümüzde bir milyondan fazla kimyevi madde taşınmakta ve depolanmakta. Bu nedenle çok miktarda ve değişken madde özellikleri tek tek bilinmeli ve buna göre hareket edilmelidir. 

   Burada dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar tehlikeli kimyasalların uluslararası naklinde kimyasalla muhatap olan (kişi veya kurumlar) kimyasalların ambalajlanması etiketlenmesi ve taşınmasında uluslararası kural ve standartlara uymaktır.

Bu kural ve standartlar tehlikeli atıkların ve kimyasalların karayolu ile uluslararası taşınmasını ilgilendiren Avrupa anlaşması (ADR) ile belirlenmiştir.