Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

ABD’deki California Üniversitesi, San Francisco (UCSF) bünyesinde gerçekleştirilen yeni bir araştırma, hem sigara şeklinde içilen hem de yenilebilir formlarda tüketilen esrarın damar fonksiyonlarını ciddi biçimde bozduğunu ortaya koydu.

Kalp ve damar sistemi uyarı veriyor

2021 ile 2024 yılları arasında yürütülen ve sonuçları JAMA Cardiology dergisinde 28 Mayıs 2025 tarihinde yayımlanan araştırma, esrarı düzenli olarak kullanan kişilerin damar sağlığında anlamlı bozulmalar olduğunu gösterdi. Çalışmada, haftada en az üç kez ve bir yılı aşkın süredir THC (tetrahidrokanabinol) içeren esrar ürünlerini kullanan 55 sağlıklı birey incelendi. Bu bireylerin hiçbirinin nikotin içeren ürün kullanmaması, sonuçların yalnızca esrara bağlı etkileri yansıtması açısından önemliydi.

Araştırmacılar, esrarın hangi yolla alındığına bakmaksızın, kullanıcıların damar genişleme kapasitesinde (endotel fonksiyonu) ciddi bir azalma saptadı. Bu azalma, tütün içenlerde görülen damar fonksiyon bozukluğuna oldukça benzerdi. Endotel fonksiyonlarındaki bozulma, uzun vadede kalp krizi, yüksek tansiyon, damar sertliği ve felç gibi ciddi kardiyovasküler rahatsızlıkların habercisi olabiliyor.

Tüketim yöntemi önemli farklar yaratıyor

İlginç bir şekilde, sigara yoluyla esrar kullanan bireylerin kan serumu örneklerinde, damarların iç yüzeyini oluşturan endotel hücrelerine zararlı olabilecek biyobelirteçlerde yükselme gözlendi. Ancak THC’yi yalnızca yenilebilir formda (örneğin kurabiye, şekerleme gibi) alan bireylerde bu tür kan değişikliklerine rastlanmadı. Bu durum, esrarın dumanının içeriğindeki toksik bileşiklerin, sindirim yoluyla alınan THC’den daha farklı etkiler oluşturduğunu düşündürüyor.

Araştırmanın başyazarı Dr. Leila Mohammadi, “Tütünün kalbe zarar verdiğini uzun süredir biliyoruz. Ancak esrarın da damar sağlığına benzer şekilde zarar verebileceğini göstermek çok önemli bir adımdı,” dedi. Kıdemli yazar Dr. Matthew Springer ise, "THC’nin damar sistemine verdiği zarar yalnızca kan yoluyla açıklanamaz; dumanın kendisinin de doğrudan zararlı etkileri olabilir" diyerek, daha fazla araştırma yapılması gerektiğine dikkat çekti.

Esrarın medikal veya eğlence amaçlı kullanımı birçok ülkede giderek yasallaşırken, bu maddenin uzun vadeli sağlık etkileri konusundaki bilgi eksikliği, halk sağlığı açısından kaygı verici. Özellikle genç yetişkinler arasında artan kullanım oranları, potansiyel kardiyovasküler risklerin daha geniş kitleleri etkileyebileceği anlamına geliyor.

Mevcut veriler, THC içeren ürünlerin yalnızca kısa vadeli psikolojik etkileriyle değil, aynı zamanda dolaşım sistemi üzerindeki kalıcı etkileriyle de değerlendirilmeye başlanması gerektiğini ortaya koyuyor. Özellikle kalp hastalığı riski taşıyan bireylerin esrar kullanımından kaçınmaları, uzmanlar tarafından şiddetle öneriliyor.

Araştırmacılar, THC'nin damarlar üzerindeki etkisini daha ayrıntılı şekilde anlamak için daha büyük örneklemlerle yapılacak uzun dönemli çalışmalara ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Ayrıca, THC dışında esrarda bulunan diğer bileşiklerin (örneğin CBD gibi) bu etkiler üzerindeki rolü henüz netleşmiş değil.

Sonuç olarak, bu çalışma esrarın kalp ve damar sağlığına olan etkilerini gündeme taşırken, bireylerin tüketim kararlarını daha bilinçli vermeleri ve sağlık profesyonellerinin de bu konuda hastalarıyla açık iletişim kurmaları gerektiğine işaret ediyor.

Yazar: Saliha Kaygısız

Kaynakça:

1. Leila Mohammadi, Mina Navabzadeh, Nerea Jiménez-Téllez, Daniel D. Han, Emma Reagan, Jordan Naughton, Lylybell Y. Zhou, Rahul Almeida, Leslie M. Castaneda, Shadi A. Abdelaal, Kathryn S. Park, Keith Uyemura, Christian P. Cheung, Mehmet Nur Onder, Natasha Goyal, Poonam Rao, Judith Hellman, Jing Cheng, Joseph C. Wu, Gregory M. Marcus, Matthew L. Springer. Association of Endothelial Dysfunction With Chronic Marijuana Smoking and THC-Edible Use. JAMA Cardiology, 2025; DOI: 10.1001/jamacardio.2025.1399
2. 2. University of California - San Francisco. (2025, May 28). Whether it's smoking or edibles, marijuana can be bad for your heart, study suggests. ScienceDaily. Retrieved May 30, 2025 from www.sciencedaily.com/releases/2025/05/250528131547.htm