Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

California Teknoloji Enstitüsü (Caltech) ve USC Tıp Fakültesi iş birliğiyle geliştirilen "akıllı bandaj" teknolojisi, ilk kez insan hastalar üzerinde başarıyla test edildi.

“iCares” adı verilen bu yenilikçi bandaj, sadece yaranın durumunu gözlemlemekle kalmıyor, aynı zamanda enfeksiyon ve iltihap riskine karşı uyarı vererek sağlık profesyonellerine önemli bilgiler sunuyor. Cihaz, aynı zamanda gerektiğinde tedaviyi hızlandıracak şekilde tasarlanmış.

Yara Sıvısından Gerçek Zamanlı Veri

20 kronik yara hastası üzerinde yapılan çalışmada, bandaj ciltteki yaradan salgılanan sıvıyı sürekli olarak analiz etti. Bu sıvı, vücudun yaraya verdiği bağışıklık yanıtını yansıttığı için önemli biyobelirteçler içeriyor. Bandaj, iltihap göstergesi olan nitrik oksit ve enfeksiyon habercisi hidrojen peroksit gibi maddeleri hastada semptomlar ortaya çıkmadan 1-3 gün önce tespit edebiliyor.

Projeyi yürüten Caltech profesörü Dr. Wei Gao, “Yaranın sadece yüzeyini izlemekle kalmıyoruz, derinlemesine bilgi alarak iyileşmeyi tahmin edebiliyoruz,” dedi. “Bu sistem, hastalara özel bakım sunmamıza olanak tanıyor.”

Yapay Zekâ ile Hızlı ve Doğru Teşhis

Araştırma ekibi, bandajla toplanan verileri analiz etmek için bir makine öğrenimi algoritması da geliştirdi. Bu yazılım sayesinde, yaranın iyileşme süresi doğru şekilde tahmin edilebiliyor. Yapay zekâ sistemi, uzman bir doktor kadar hassas analiz yapabiliyor.

Yıkanabilir, Esnek ve Ekonomik Tasarım

iCares bandajı, esnek ve cilde uyumlu bir polimerden üretildi. Bu sayede vücuda kolayca uygulanabiliyor. Bandaj tek kullanımlık sensörlerle hijyen sağlarken, veri işleme kısmı tekrar kullanılabilir bir devreyle donatıldı. Üstelik sistemin tüm parçaları düşük maliyetle 3D yazıcılarda üretilebiliyor.

• Bandajda bulunan üç mikro modül:
• Yaradan sıvı çekerek nemi azaltıyor,
• Bu sıvıyı sensörlere yönlendiriyor,
• Ardından dışarıya aktarıyor.
• Bu tasarım hem enfeksiyon riskini azaltıyor hem de örneklerin güncel kalmasını sağlıyor.

Kronik Yara Hastalarına Umut

Özellikle diyabet, damar hastalıkları veya yaşlılık gibi nedenlerle iyileşmeyen yaraları olan hastalar için bu teknoloji büyük bir umut olarak görülüyor. Enfeksiyonların erken tespiti sayesinde tedavi süreci hızlanabilirken, komplikasyonların önüne geçilebiliyor.

Çalışmanın sonuçları, prestijli bilim dergisi Science Translational Medicine’de yayımlandı. Dr. Gao, ilerleyen yıllarda bu teknolojinin ilaç salımı yapan ya da elektriksel uyarılarla doku yenilenmesini destekleyen versiyonlarının geliştirileceğini belirtti.

Araştırmacılar, bir sonraki hedeflerinin daha geniş hasta grupları üzerinde klinik deneyler yapmak olduğunu söylüyor. Başarıyla sonuçlanması hâlinde bu akıllı bandajların hastanelerde rutin olarak kullanılması ve hatta evde bakımda da devreye girmesi planlanıyor.

Bu gelişme, yara bakımında sadece gözleme dayalı yöntemlerin değil, veri odaklı kişiselleştirilmiş sağlık teknolojilerinin de çağının başladığını gösteriyor.

Yazar: Saliha Kaygısız

Kaynakça:

Canran Wang, Kexin Fan, Ehsan Shirzaei Sani, José A. Lasalde-Ramírez, Wenzheng Heng, Jihong Min, Samuel A. Solomon, Minqiang Wang, Jiahong Li, Hong Han, Gwangmook Kim, Soyoung Shin, Alex Seder, Chia-Ding Shih, David G. Armstrong, Wei Gao. A microfluidic wearable device for wound exudate management and analysis in human chronic wounds. Science Translational Medicine, 2025; 17 (795) DOI: 10.1126/scitranslmed.adt0882

California Institute of Technology. (2025, April 23). Smart bandage clears new hurdle: Monitors chronic wounds in human patients. ScienceDaily. Retrieved May 30, 2025 from www.sciencedaily.com/releases/2025/04/250423163909.htm