Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Bir çalışmayı inceleyerek başlayalım mı? Cochrane sistematik incelemesi ve ardından gelen birkaç klinik denemede görüldü ki, günde 1000 mikrogram gibi yüksek dozda alınan oral B12, kas içine yapılan enjeksiyon kadar etkili olabiliyor. Hatta 2000 mikrogramlık oral dozun enjeksiyondan daha bile iyi sonuç verdiği biliniyor.

Yani düşündüğümüzün aksine “hap işe yaramaz” cümleleri her zaman geçerli değil. İspanya’da yapılan geniş katılımlı “OB12” adlı çalışmada (283 hasta), bir yıl boyunca hem hap hem iğne grubunun B12 seviyeleri karşılaştırıldı. Başlangıçta, 26. ve 52. haftalarda ölçümler yapıldı ve dikkat çekici şekilde yöntemler arasında anlamlı bir fark bulunmadı. Yani hap da iğne kadar işe yarayabiliyor.Peki meta-analizler ne diyor? 2023 yılında yapılan kapsamlı bir inceleme, oral, intramüsküler (IM) ve sublingual (dil altı) yöntemleri kıyasladı. Enjeksiyon grubu istatistiksel olarak biraz daha yüksek artış gösterse de bu farkın klinik anlamda pek bir önemi olmadığı belirtildi. Yani teoride küçük farklar var ama pratikte çoğu insan için anlamlı değil.

Tabii bazı özel durumlar var. Örneğin pernisiöz anemi gibi bağırsakta emilimi bozan durumlarda doktorlar genellikle enjeksiyonu “güvenli yöntem” olarak görüyor. Ancak yüksek doz haplar bile, pasif difüzyon yoluyla bir miktar emilim sağladığı için bu hastalarda bile işe yarayabiliyor. Yani emilim mekanizması farklı işlese de doğru dozla hap tedavisi çoğu zaman yeterli olabiliyor.Bütün bunların yanında pratiklik ve maliyet de önemli.

Hap tedavisinin enjeksiyona göre çok daha düşük maliyetli olduğu, ayrıca iğne korkusu olan ya da düzenli sağlık merkezine gidemeyen hastalar için daha kabul edilebilir olduğu araştırmalarda vurgulanıyor.Sonuç olarak elimizdeki bilimsel veriler yüksek doz oral B12 takviyesinin genellikle enjeksiyon kadar etkili olduğunu gösteriyor. Yaşlı yetişkinler ve emilim sorunu yaşayan birçok kişi için de hap formu güvenli, ucuz ve pratik bir seçenek. Bununla birlikte pernisiöz anemi gibi özel durumlarda enjeksiyonun hala öncelikli tercih edilmesi mantıklı elbette. Genel tabloya baktığımızda ise doğru dozla kullanıldığında tablet formu çoğu hasta için gayet yeterli.

Yazar: Eylül Rüzgar Üzer

Kaynak

1. Wang H, Li L, Qin LL, Song Y, Vidal-Alaball J, Liu TH. Oral vitamin B12 versus intramuscular vitamin B12 for vitamin B12 deficiency. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 3. Art. No.: CD004655. DOI: 10.1002/14651858.CD004655.pub3.

2. Sanz-Cuesta, T., Escortell-Mayor, E., Cura-Gonzalez, I., Martin-Fernandez, J., Riesgo-Fuertes, R., Garrido-Elustondo, S., ... & Aguilar-Jiménez, M. (2020). Oral versus intramuscular administration of vitamin B12 for vitamin B12 deficiency in primary care: a pragmatic, randomised, non-inferiority clinical trial (OB12). BMJ open, 10(8), e033687.

3. Abdelwahab, O.A., Abdelaziz, A., Diab, S. et al. Efficacy of different routes of vitamin B12 supplementation for the treatment of patients with vitamin B12 deficiency: A systematic review and network meta-analysis. Ir J Med Sci 193, 1621–1639 (2024). https://doi.org/10.1007/s11845-023-03602-

4. https://www.thebloodproject.com/oral-vs-intramuscular-vitamin-b12-in-vitamin-b12-deficiency/

5. Sanz-Cuesta, T., González-Escobar, P., Riesgo-Fuertes, R. et al. Oral versus intramuscular administration of vitamin B12 for the treatment of patients with vitamin B12 deficiency: a pragmatic, randomised, multicentre, non-inferiority clinical trial undertaken in the primary healthcare setting (Project OB12). BMC Public Health 12, 394 (2012). https://doi.org/10.1186/1471-2458-12-394 Vidal-Alaball, J., Butler, C., & Cannings-John, R. (2005). Oral vitamin B12 versus parenteral vitamin B12 for vitamin B12 deficiency. The Cochrane Database of Systematic Reviews, (3).

6. Mounsey, A., Brendle, D. C., & Flowers, K. (2022). Oral vs. Intramuscular Vitamin B12 for Treating Vitamin B12 Deficiency. American family physician, 105(6), 663-664.