Gıda ve Kozmetik Ürünleri Açıldıktan Sonra Ne Kadar Dayanır?

Gıda

Gıda ve Kozmetik Ürünleri Açıldıktan Sonra Ne Kadar Dayanır?

Market raflarında aylarca, hatta yıllarca bozulmadan duran bir ürün, kapağı açıldığında neden günler içinde kullanılması öneriliyor?

07 Ağustos 2025, Perşembe

Reçelden göz kremine, peynirden fondötene kadar birçok üründe gördüğümüz “açıldıktan sonra şu kadar gün/ay içinde tüketiniz” uyarısı, yalnızca bir öneri değil. Mikrobiyolojik, kimyasal ve fiziksel bir zorunluluğun sonucu. Çünkü ambalajı açılan her ürün, görünmeyen tehditler içeriyor olabilir.

Gıda ve kozmetik ürünleri, üretim sırasında steril, havasız ve korunaklı koşullarda paketlenir. Bu sayede uzun raf ömrü sağlarlar. Ancak ürün bir kez açıldığında çevresel etkiler içeriye girmeye başlar. Havadaki oksijen, içerikteki yağ ve vitaminleri okside ederek bozulmaya yol açar. Ellerdeki veya kapaktaki mikroorganizmalar çoğalarak ürünün güvenliğini tehlikeye atar. Özellikle göz çevresi makyaj ürünlerinde bu risk daha büyüktür. Mesela yapılan araştırmalar sayesinde 6 ayı geçen maskaraların %45’inde stafilokok bakterisinin bulundu bilinmekte.

Gıda tarafında ise işler daha da kritik. Özellikle yoğurt, reçel, konserve ve et ürünleri gibi hassas gıdalarda, açıldıktan sonra kısa sürede Listeria veya Salmonella gibi zararlı bakteriler üreyebiliyor. Bu tür ürünler buzdolabında saklansa bile ambalaj üzerinde belirtilen süre aşılmadan tüketilmesi gerek. Kapağın her açılması, nem ve mikrop dengesini değiştirerek bozulma sürecini hızlandırıyor. Bu süreçte ürünlerde ekşi tat, gaz çıkışı, renk değişimi ya da küflenme gibi belirtiler gözlemlenebiliyor.

Tüketicilerin yalnızca “son kullanma tarihine” değil, “açıldıktan sonra kullanım süresi”ne de dikkat etmesi gerek. Ambalaj ne kadar gelişmiş olursa olsun, açıldığı andan itibaren ürün çevresel faktörlerle etkileşime girer. Bu noktadan sonra saat çalışmaya başlar.

Yazar: Eylül Rüzgar Üzer

Referanslar

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Period-after-opening_symbol

2. https://www.food-safety.com/articles/9944-public-consultation-open-for-efsa-draft-guidance-on-characterization-and-risk-assessment-of-microorganisms-in-food?

3. https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/listeria

4. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2021.6510

5. https://doi.org/10.1111/jam.14479

6. Dadashi, L., & Dehghanzadeh, R. (2016). Investigating incidence of bacterial and fungal contamination in shared cosmetic kits available in the women beauty salons. Health promotion perspectives, 6(3), 159–163. https://doi.org/10.15171/hpp.2016.25