Hayvanlar Alemi
Küçük Dostlarımıza Büyük Tehlike
Hangi yiyecekler zararsız gibi görünse de evcil dostlarımız için tehlikeli arz ediyor sizler için araştırdık. Kedi, köpek, kuş ve kemirgenler için hazırladığımız yasaklı yiyecekler listesinin basitçe derlenmiş haline bir bakalım.
Öncelikle kedi ve köpek dostlarımızla başlayalım. Kedi ve köpekler, insanlar gibi çok çeşitli gıdaları sindiremez. Özellikle bazı yaygın ev ürünleri onlar için son derece zararlıdır. Çikolata ve kakao ürünleri, bu hayvanlar için en tehlikeli yiyeceklerden biridir. İçerdikleri teobromin maddesi kalp ritim bozuklukları, kas titremesi, nöbetler ve ani ölümlere yol açabiliyor. Özellikle bitter çikolatalarda bu madde daha yoğun bulunur ve küçük bir miktar dahi büyük sıkıntılara neden olabilir. Soğan ve sarımsak da kırmızı kan hücrelerine zarar veren bileşikler içerir. Bu gıdalar hem köpeklerde hem de kedilerde hemolitik anemiye neden olabilir. Üzüm ve kuru üzüm ise köpeklerde böbrek yetmezliğini tetikleyebilir. Üstelik bu etkiler çok az miktar tüketildiğinde bile görülebilir. Kafein, alkol ve hamur mayası da evcil hayvanların sistemine ciddi zararlar verir. Kahve, çay ve enerji içecekleri kalp ritminde bozulmaya, alkol ise merkezi sinir sisteminin baskılanmasına neden olur. Hamur mayası mide içinde fermantasyona uğrayarak hayvanlarda gaz birikmesi ve toksik etanol üretimi yaratabiliyor.
Kuşlara gelirsek metabolizmaları memelilere göre çok daha hızlı ve hassastır. Bu nedenle küçük miktardaki bazı maddeler sevimli dostlarımıza veda etmemize neden olabiliyor. Avokado içerdiği "persin" maddesi nedeniyle papağanlar ve diğer kuş türlerinde kalp yetmezliğine neden olabiliyor. Avokadonun sadece meyvesi değil, yaprağı, kabuğu ve çekirdeği de tehlikeli. Çiğ patates ve yeşil domates, solanin adlı doğal bir toksin içerir. Bu madde sinir sistemine zarar verebilir. Tıpkı memelilerde olduğu gibi, alkol ve çikolata da kuşların sinir sistemini etkileyerek çökmesine neden olur. Ayrıca çok az miktarda tuz bile kuşların elektrolit dengesini bozarak felce yol açabilir. Cips ve tuzlu çekirdek gibi atıştırmalıklar bu açıdan ciddi risk taşır. Dikkat çekmek isteriz ki çekirdek değil, tuzlu çekirdek zararlıdır.
Tavşan, hamster ve ginepig gibi kemirgenlerin sindirim sistemi de diğer dostlarımız gibi narindir. Doğal ve lifli beslenme dışındaki yiyecekler bu hayvanlar için risk oluşturur. Şekerli ve işlenmiş gıdalar (çikolata, bisküvi, kek gibi) kemirgenlerde gaz, şişkinlik ve bağırsak tıkanması sorunlarına neden olur. Bu tür besinler ayrıca diş yapısını da bozar. Soğan, sarımsak ve patates gibi sebzeler de bu hayvanların sindirim sistemini bozan maddeler içerir. Ayrıca laktoz intoleransı nedeniyle süt ve süt ürünleri kemirgenlerde ishal ve mide rahatsızlıklarına neden olabiliyor. Domatesin yaprağı ve yeşil domates, içerdikleri solanin nedeniyle yine zehirli etki gösterebilir.
Evcil hayvanların metabolizması insanlar gibi çalışmaz. Onlar için zararsız olduğunu düşündüğümüz birçok yiyecek aslında ölümcül olabilir. Bu nedenle, hayvan dostlarımızın sağlığını korumak için onların ihtiyaçlarına uygun şekilde hazırlanmış, veteriner hekimlerce önerilen mama ve gıdalarla beslenmeleri en doğrusudur. Köpeğe çikolata, kediye salam ya da kuşa patates kızartması vermek iyi bir niyet taşısa da, geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilir. Hayvanlarımızı gerçekten sevmenin yolu, onları kendi ihtiyaçlarına uygun şekilde beslemekten geçiyor. Unutmayalım ki insan yemeği, hayvan yemeği değildir.
Kaynak
1. https://brownsburganimalclinic.com/keeping-your-pet-safe-from-poisons/
2. Dalvi, R. R., & Bowie, W. C. (1983). Toxicology of solanine: an overview. Veterinary and Human Toxicology, 25(1), 13-15.
3. https://www.aspca.org/pet-care/aspca-poison-control/people-foods-avoid-feeding-your-pets