Araştırma
Retinol ve Asitler Güzelliğin Anahtarı mı?
. Peki bu içerikler cildimizi nasıl dönüştürüyor? Hangi yaşta ne kullanılmalı?
Cilt, dış dünyayla temas hâlindeki en büyük organımız. Yaş, güneş ışığına maruz kalma, çevresel toksinler, genetik miras ve stres gibi faktörler ciltte zamanla kırışıklık, akne, leke ve donukluk gibi sorunlara yol açabiliyor. Bu sorunlara çözüm arayışı, günümüzde “aktif içerikli” dermokozmetik ürünlerin yükselişiyle karşılık buldu. Özellikle retinoidler (A vitamini türevleri) ve hidroksi asitler, hücresel düzeyde etkili olarak cilt sağlığını iyileştiriyor.
Retinol, A vitamininin bir türevi olarak ciltte retinoik aside dönüşür ve hücre çekirdeğine etki ederek gen ifadesini değiştirir. Bu dönüşüm sayesinde:
- Kollajen üretimi artar, kırışıklıklar gözle görülür şekilde azalır.
- Epidermis kalınlaşır, cilt daha dolgun ve sağlıklı görünür.
- Melanin üretimi dengelenir, leke görünümü azalır.
- Cilt hücre döngüsü hızlanır, daha parlak ve homojen bir cilt tonu elde edilir.
- 2020’de yapılan bir araştırmada, retinol bazlı kremler 8 haftanın sonunda ciltteki koyulukları/lekeleri %30 oranında azaltmış ve kırışıklıkları %15 azaltmış.
Cilt bakımında kullanılan asitler başlıca iki gruba ayrılır:
- AHA (Alfa Hidroksi Asitler): Glikolik ve laktik asit gibi su bazlı maddelerdir. Cilt yüzeyindeki ölü hücreleri uzaklaştırır, daha pürüzsüz bir görünüm sağlar.
- BHA (Beta Hidroksi Asit): Salisilik asit en yaygın BHA’dır. Yağda çözünür olduğu için gözenek içine nüfuz ederek sebumu çözer, akne ve siyah noktalarda etkilidir.
Glikolik asit şeker kamışından elde edilir. Cildi nazikçe soyar, hücre yenilenmesini teşvik eder ve cilt tonunu eşitler. Salisilik asit ise aspirin türevi bir bileşiktir. Gözenek içine girerek siyah nokta ve sivilce oluşumunu önler. Ayrıca iltihap önleyici özelliktedir.
- Peki hangi yaş grupları ne kullanabilir, diye sorarsanız kısaca cevabını verelim:
- 13–18 yaş: Sadece salisilik asit ya da laktik asit gibi nazik AHA’lar önerilir. Retinol kullanılmaz.
- 20–25 yaş: Hafif AHA/BHA içerikler haftada 1–2 kez kullanılabilir. Hafif retinoidler, akne ve renk eşitsizliği için dermatolog önerisiyle kullanılabilir.
- 25–30 yaş: İlk kırışıklık belirtileri için düşük doz (0.1–0.3%) retinol önerilir. Cilt tipi uygunsa AHA da eklenebilir.
- 30 yaş ve üzeri: Yaşlanma belirtilerine karşı retinol, AHA ve BHA düzenli olarak kullanılabilir. Serum formundaki ürünler genellikle daha etkilidir.
Sosyal medya platformları sayesinde aktif içeriklerin popülerliği hızla arttı. Ancak bu durum bazen yanlış kullanım alışkanlıklarını da beraberinde getirdi. “Retinol peeling” ya da “asit katmanlama” gibi trendler ciltte tahrişe neden olabiliyor. Dermatologlar, aktif içeriklerin mutlaka cilt tipine ve ihtiyacına göre uzman kontrolünde seçilmesi gerektiğini vurgulamaya devam ediyor. Retinol ve hidroksi asitler gibi aktif içerikler, doğru ve dengeli kullanıldığında cilt görünümünü ciddi şekilde iyileştirebiliyor. Ancak her bireyin cildi farklıdır ve bu maddelerin etkisi kişisel toleransa bağlı olarak değişebilir. Sosyal medya önerileri yerine, bilimsel veriler ve dermatolojik danışmanlık alınmalıdır. Güzelleşmek mümkün, ancak bilinçle.
Yazar: Eylül Rüzgar Üzer
Kaynakça
https://www-everydayhealth-com.translate.goog/skin-beauty/burning-questions-about-retinol-answered/?_x_tr_sl=en⦁ &⦁ _x_tr_tl=tr⦁ &⦁ _x_tr_hl=tr⦁ &⦁ _x_tr_pto=tc
⦁ https://www.scepskincare.com/blogs/saglik/retinol-ve-turevleri-cilt-bakiminda-guclu-bir-bilesen
https://www.pinebeltderm.com/at-what-age-should-you-start-using-retinol-and-vitamin-c#:~:text=Mid%2D%20to%20Late%2020s%20for,seeing%20visible%20signs%20of%20aging.
⦁ https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/do-retinoids-really-reduce-wrinkles