Labmedya - Laboratuvar ve Sağlık Gazetesi

Texas Biomedical Research Institute'ten (Texas Biomed) araştırmacılar, virüsün vücut içinde özel tüneller oluşturarak gizlenme ve hareket etme yeteneğini incelediler (1). Bu tüneller, hücreler arasında dinamik bağlantılar kurarak, tedavilere karşı direnç geliştirmesine olanak tanıyor.

Texas Biomed'in Yardımcı Profesörü ve çalışmanın baş yazarı Olena Shtanko liderliğindeki ekip, virüsün gizlenme noktasını oluşturabilme yeteneğini detaylı bir şekilde ele aldı. Dr. Shtanko, "Bulgularımız, virüsün gizlendikten sonra yeni hücrelere geçip çoğalabildiğini gösteriyor" ifadelerini kullandı (1).

Ebola virüsünün yayılma stratejisinin değişmesine dair başka bir önemli bulgu ise hücreler arası iletişimi sağlayan tünel oluşturan nanotüpler (TNT) ile ilgili yapılan araştırmada ortaya çıktı (2). Texas Biomedical Research Institute'nin bu alandaki çalışması, Ebola'nın geleneksel çoğalma döngüsünden saparak, hücreler arası tüneller aracılığıyla doğrudan viral nükleokapsit transferi gerçekleştirebildiğini ortaya koydu. TNT'ler, virüs partiküllerinin hücrelere canlı olmasa bile nükleokapsit transferini teşvik ediyor.(1,2) Nanotüplerin nükleokapsit transferini teşvik etmesi, Ebola virüsünün hücre içinde daha etkili bir şekilde çoğalmasına olanak tanır. Virüs, canlı olmayan partiküller aracılığıyla bile genetik materyalini hücrelere aktarabilir, bu da enfeksiyonun yayılma potansiyelini artırabilir. Bu durum, virüsün geleneksel çoğalma yöntemlerinden bağımsız olarak hücreleri enfekte edebilmesine ve buna karşı direnç geliştirmesine olanak sağlayabilir.

DSÖ, Ebola virüsünün küresel sağlık için ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurgulayarak, global sağlık topluluğunun daha etkili stratejiler geliştirmek ve potansiyel bir salgını kontrol altına almak için yoğun çaba sarf ettiğini belirtiyor.(3)

Bu keşifler, Ebola virüsü ile mücadelede yeni bir anlayış sağlayarak, gelecekteki salgınların önlenmesine katkıda bulunabilir. Bilim insanları, elde ettikleri verilerle virüsün yayılma mekanizmalarını anlamaya yönelik araştırmalarını sürdürüyor ve bu süreçte elde edilen bulgular, tıp dünyasına önemli ipuçları sunuyor.

YAZI 1:

Bilim dünyasında çığır açan bir keşif, Ebola virüsünün vücudumuz içinde gizlenmek ve hareket etmek için özel tüneller oluşturduğunu ortaya koyuyor. Texas Biomedical Research Institute'ten (Texas Biomed) araştırmacılar, Ebola virüsünün hücreler arası tüneller kullanarak tedavilere karşı direnç geliştirdiğini belirledi.

Texas Biomed'in Yardımcı Profesörü ve çalışmanın baş yazarı Olena Shtanko, "Bulgularımız, virüsün gizlenme noktasını oluşturabildiğini, gizlendikten sonra yeni hücrelere geçip çoğalabildiğini gösteriyor" diyor.

Özellikle, virüs, hücreler arasında dinamik bağlantılar olan "tünel oluşturan nanotüpler" adı verilen yapıları kullanıyor. Bu nanotüpler, hücreler arasında iletişimi sağlayarak 200 mikrona kadar olan mesafelerde parçacık değişimine olanak tanıyor.

Dr. Shtanko ve ekibi, canlı tarama elektron mikroskopisi ve yüksek çözünürlüklü 3D-mikroskopi gibi son teknoloji yöntemleri kullanarak Ebola virüsünün hücrelerde nanotüp oluşturarak yayıldığını gösterdi.

İlginç bir şekilde, nanotüp oluşumu için tam virüs gerekli değil, sadece virüsün bireysel proteinlerini kodlayan küçük bölümler yeterli oluyor. Bu, Ebola virüsünün tedaviye direnç gösterdiği durumlarda bile yayılabildiği anlamına geliyor.

Dr. Shtanko, "Önemli bir bulgu, Ebola virüsü enfeksiyonunun, virüs giriş inhibitörleri veya diğer tedavilere rağmen yayılabildiğini görmemiz" diyor.

Şu anda, Ebola virüs partiküllerinin tüneller aracılığıyla nasıl taşındığı hala bir gizem. Dr. Shtanko ve ekibi, bu sorulara cevap bulmak için gelişmiş teknolojileri kullanacak ve ayrıca benzer virüslerin (Sudan ve Marburg gibi) aynı mekanizmayı kullanıp kullanmadığını araştıracak.

Bu önemli keşif, Ebola virüsü ile mücadelede yeni stratejiler geliştirmek adına büyük bir adım olabilir.

YAZI 2:

Ebola virüsü, hücreler arası iletişim sağlayan tünel oluşturan nanotüpleri (TNT) kullanarak yayılma stratejisini değiştiriyor. Texas Biomedical Research Institute tarafından yapılan araştırmada, Ebola'nın hücreler arası tüneller aracılığıyla doğrudan viral nükleokapsit transferi yaparak, geleneksel çoğalma döngüsünden sapabildiği keşfedildi.

Ekip, canlı tarama elektron mikroskopisi ve yüksek çözünürlüklü 3-boyutlu mikroskopi kullanarak, Ebola virüsünün insan hücrelerinde TNT oluşturarak yayıldığını belirledi. TNT'ler, virüs partiküllerinin canlı virüs olmadan dahi nükleokapsit transferini teşvik ediyor. Bu durum, virüsün geleneksel çoğalma faktörlerinden bağımsız olarak hücrelerde çoğalabildiğini gösteriyor.

Ebola virüsünün bu alternatif yayılma mekanizması, filovirüs patogenezinin daha derinlemesine anlaşılmasına ve yeni antiviral tasarım alanlarının açılmasına olanak tanıyabilir. Araştırmacılar, virüsün TNT'leri enfekte etme mekanizmasını anlamanın, daha etkili tedaviler tasarlama konusunda kilit bir rol oynadığını belirtiyor.

YAZI 3:

Ebola Virüsü Hastalığı: Küresel Sağlık Tehlikesi Sürüyor

Dünya genelinde ölüm oranı yüksek olan Ebola Virüsü Hastalığı (EVH), hala büyük bir biyolojik tehdit olarak varlığını sürdürüyor. DSÖ tarafından "kategori A biyolojik tehdit" olarak kabul edilen bu hastalık, bulaşma riskinin yanı sıra henüz etkili bir aşı veya tedavi yöntemi bulunmamasıyla önemli bir endişe kaynağıdır.

Geçmişte, hastalık genellikle kanamalar, koagülasyon bozuklukları ve şok gibi ciddi klinik belirtilerle öne çıkarak "viral kanamalı ateşler" kategorisinde değerlendiriliyordu. Ancak, Batı Afrika'da devam eden salgında, hastalık belirtilerindeki değişiklikler nedeniyle terimlendirme de revize edildi. Artık kanama belirtileri daha az görüldüğü için hastalık, "Ebola Kanamalı Ateşi" yerine "Ebola Virüsü Hastalığı" olarak adlandırılmaktadır.

DSÖ, EVH'nin yüksek ölüm oranı ve etkili bir tedavi veya aşı olmaması nedeniyle ciddi bir küresel sağlık tehdidi olduğunu vurgulamaktadır. Bu durum, hastalığın biyogüvenlik düzeyi 4 gerektiren endişe verici bir "kategori A" biyolojik tehdit olarak değerlendirilmesine yol açmaktadır.

Halen devam eden araştırmalara rağmen, EVH'nin yayılma riski ve hastalıkla mücadelede alınması gereken önlemler konusunda net bir çözüm bulunmamaktadır. Bu nedenle, global sağlık topluluğu, Ebola Virüsü Hastalığı ile mücadelede daha etkili stratejiler geliştirmek ve potansiyel bir salgını kontrol altına almak için yoğun çaba sarf etmektedir.

Kaynak: 

1.     Texas Biomedical Research Institute. (2023, December 18). New method Ebola virus uses to infect cells. ScienceDaily. Retrieved December 24, 2023 from www.sciencedaily.com/releases/2023/12/231218125923.htm

2.     Djurkovic, M. A., Leavitt, C. G., Arnett, E., Kriachun, V., Martínez-Sobrido, L., Titone, R., ... & Shtanko, O. (2023). Ebola virus uses tunneling nanotubes as an alternate route of dissemination. The Journal of Infectious Diseases, 228(Supplement_7), S522-S535. DOI: 10.1093/infdis/jiad400

3.     TÜLEK, N., & ERDİNÇ, Ş. (2015). Ebola virüsü hastalığı. Flora Dergisi, 20(2), 53-73.

Yazar: Saliha KAYGISIZ